tirsdag 31. oktober 2017

Barndomsminne

Ho lika ikkje når fjorden var grå, lika ikkje fargen, lyset og det lauvtomme rognetreet som sto ved sjøkanten og sprikte med dei tomme greinene sine ut i den gråe vinterdagen. Ho kjente noko trist inne i seg ved desse fargane, det gråe lyset, den gråe fjorden og dei tomme, svarte greinene på rognetreet. Stundom sat ho ved stoveglaset og ville prøva å teikna dette treet, det var jo berre gråe strekar trudde ho, men erfarte at ho tok feil. Ho fekk det ikkje til. Det var mykje lettare for storesøstera å teikna, visste ho.

Men når fjorden var blå, og kveldssola kasta stjerner bortover vassflata, då var det annleis. Då lika ho å stå ved gjerdet - ikkje utanfor men innanfor - slik mor hadde sagt, å sjå på fjorden. Stå der og lengta etter ein fiskebolleboks med snøre og sluk på, og eit trygt fylgje ned på steinane slik at ho kunne få prøva fiskelukka. Ho hadde forresten laga boksen sin klar. Spikra ein rund pinne fast med ein pappspikar på kvar side. Det var handtak, det skulle ho halda i medan ho skulle halda fast i snøret med den andre, kjenna tyngda av sluken skapa kraft til snøret som skulle senda sluken ut til fisken. Ho kjende det i heile seg at det skulle bli spanande å dra inn, få snøret rundt boksen og dra i land ein sprellande liten torsk. Ho drøymde seg vekk med den tanken, for ho hadde prøvd det, og det skulle kunna gå .

Ho sto og tenkte på dette mange sommarkveldar - der på den rette sida av gjerdet, medan ho såg på båtane som rodde utover fjorden for å fiska i sommarkvelden. Ho høyrde dei før ho såg dei, båtane. Det var taktfaste knirk frå åredraga, og det var spennande å sjå kven som kom bakom trea i sjøkanten. Ein var kvit med grøn kjøl, ein var brun med raud esing, ein var tjørebreid og ein var kvit og raud. Ho kjende dei som sat oppi og rodde. Dei hadde båt dei, dei var liksom litt annleis enn oss  tenkte ho. 

Ein kveld skjedde det noko, som ein draum som vart oppfylt. -  Kari, ropa Johannes frå båten sin med dei raude sideborda - Kari, du må gå opp til mor di og sei at i kveld skal du utpå og fiska. Kva sa han? Skulle ho utpå og fiska? Litt andpusten sprang ho inn til mor . Mor, han Johannes seier at eg skal ut å fiska i kveld? Seier han det, seier mor litt spørjande - då må du ta sokkar på deg, og den raude jakka. Det er kaldt på sjøen om kvelden.

Lika mor dette skal tru? Det er ho som har sagt at sjøen er grå og trist når det er grått. At ho ikkje lika når det susar frå sjøen. Det er ho som seier at ho er ikkje vand med sjø, og at vi må passa oss for den. Men no finn ho klede til jenta si, og sender henne ned til båten til Johannes. Brått kjende jenta ein klump i magen, men det lyt våga seg. Det er jo dette ho har drøymt om så mange kveldar, at ho skulle få vera med, og no må ho gripa sjansen. Dette vil ho! Dette skal ho, og båten og Johannes låg ned med steinane og venta.

Johannes røykte pipe. Slik skulle det vera med han. Johannes var snill, og han hadde namn på alle dyra sine, kattar og sauer og kyr - alle hadde namn, tenkjer ho. Vi også har namn på dyr, men berre på kyrene, tenkte jenta - Ein gong fekk ho ein kvalp av Johannes, Laika sin kvalp, men då ho kom heim med den fekk ho ikkje lov å ha den, og ho måtte gå den tunge vegen og levera den tilbake! Johannes er snill, tenkte ho.
Jenta var trygg med Johannes. Ho kjende han, han var naboen hennar og ho hadde fått 25 øre for å finna hesteskoen på beitet deira ein gong eller to. No rodde han henne utover fjorden, og ho kan endå kjenna stemninga av sjø, åretak, piperøyk, og ei spenninga ved å halda i dorga hans.

Det kom litt fisk, og turen vart ikkje så lang. Kanskje kjende Johannes både Kari og mor hennar så godt at han visste at turen ikkje skulle vera så lang for dei to. Dei var ikkje så vane med sjøen, dei hadde ikkje båt der nord, men at Kari hadde stått så mange kveldar og sett ned på sjøen det hadde nok den barneglade naboen sett, og han skjøna at det var han som kunne gje nabojenta ein kveld på fjorden. Det var klokt og snilt av den gode naboen nede på Skår - tenkjer den vesle jenta 60 år etterpå.

Ingen kommentarer: