lørdag 15. desember 2012

Bestemorsansvar


Kvinna på dette biletet fekk eg respekt for. Eg møtte henne utanfor sjukestova i Boeny Aranata. Saman med det vesle barnebaret sitt låg ho ute i skuggen då vi kom frå kyrkja. Eg meiner ho sa at ho hadde gått i eit par dagar for å koma dit. Ho trudde legen skulle koma saman med oss. At ho vart skuffa då doktor Erik ikkje var med, var det ikkje vanskeleg å skjøna.
Barnebarnet hennar var 14 mnd, og var ei fin lita jente som smilte fint til meg. Ho var fødd med kløyvd lippe, og mora hennar hadde reist frå henne då ho var fødd, og det vart bestemora som måtte ta seg av henne. - Eg måtte jo ta meg av denne Guds gåve, sa ho. Kvar mora var blitt av visste ho ikkje.
Ho fekk møta sjukepleiaren som informerte om korleis dei  kunne få hjelp på kyrkja si sjukestova i Mahajanga.
Dagen etter var eg på denne sjukestova, og der møtte eg doktor Erik. Han var ein dyktig barnekirurg etter det eg forsto, og han hadde eit sterkt engasjement for folket. Kjem veslejenta seg til han vil ho få god hjelp, ei hjelp som vil gjera det lettare for henne å møta livet. Ein del får hjelp, og vi gler oss over det sjølv om vi veit at det er mange vi ikkje når. Eg håpar desse to kan lukkast!
 

torsdag 13. desember 2012

Min båt er så liten og havet så stort

Då eg var lita sto eg ofte om sommarkveldane ved gjerdet ned mot sjøen og såg på båtane som rodde ned med stranda. Eg hadde veldig lyst å vera med i båt, men vi hadde ikkje slikt framkomstmiddel, og mor og far var heller ikkje glade i sjøen. Eg hugsar ein kveld at det skjedde det eg hadde håpa på lenge, nabo Johannes ropa og sa eg måtte gå inn til mor og sei at i kveld skulle eg vera med ut og fiska. Det var lukke det! Men eg har aldri blitt glad i sjølivet, og for meg er det heilt ok at båten vår står på ei tralle nede i Haugane.
På Madagaskarturen min sto det båtreise i programmet mitt. Eg la ikkje så mykje vekt på det, det var dei siste dagane, og eg tok ein dag om gongen. Difor møtte eg lydig opp ved strandkanten i Mahajanga kl 0500. Eg tilstår at motet seig litt når eg såg båten og såg kor mange som skulle vera med. Men som mor ofte sa: "den som ut er komen, må ute vera". Vi var 13 personar som steig ombord. Både norske og gassarar. Frukosten vart servert ombord, Trond Henrik hadde med både kaffi og bagettar. Motet var tydeleg og synleg hos dei fleste, og eg roa meg med at går det for dei så går det vel for meg også.

Båten vi reiste med
Som biletet viser var ikkje båten så stor, og vi sat tett mot kvarandre. I mellom beina mine og han som sat rett over meg sto ei korg med tre sprell levande høner. Innimellom kjempa dei for fridom, men dei var overraskande rolege. Dei skulle bli til middag litt seinare
Turen bar ut i Mozambiquekanalen og målet var byen Boeny Aranata ca tre timars reise nord/vestover. Oppgåva var å møta folket der, og ha gudsteneste med nattverd for dei få kristne i denne muslmiske landsbyen i strandkanten.
Her set eg med rimeleg godt mot på veg utover! Den lunka sjøen slo inn over oss inn i mellom, men vi tørka raskt opp att i sola.
Det første biletet viser ilandstigning i landsbyen og her fann vi tenlege groper på stranda som tente til fotvask for gjørmete kvite leggar. Varmen slo i mot oss då vi steig i land, veit ikkje kor mykje, men tippar nærare 40 enn 30.
Vårt første møte var ein høflighetsvisitt hjå landsbysjefen. Han er muslim og tok godt i mot oss.
Hønene vart avlevert, og to lokale kvinner tok seg av matlaginga.
Den lokale kyrkja var ikkje stor, og kyrkjelyden ba oss om støtte til å byggja ny og større. Vi møtte også to menn frå ein naboby ca ei mil unna som også så gjerne ville ha hjelp til å få seg kyrkje.
Kyrkjelyden denne dagen hadde flest utlendingar, men nokre av folket i byen kom, og vi hadde ei god stund i dette enkle kyrkjerommet.
Hønene og risen vart severt på golvet, og det smaka godt.
Etter middag var vi på husbesøk hjå tre familiar, to kristne og ein muslims, og vi vart møtt med varme og respekt.
Turen heim har eg ingen bilete av. Grunnen var ganske enkel at vi raskt måtte pakka ned det som ikkje burde bli vått. Vinden hadde auka og bølgjene slo inn i båten. Det vart ein lang og våt tur, over fem timar der lunka hav slo over oss. Om eg lika det? Nei! Eg innrømmer at eg vart både trøytt, redd og våt. Sola gjekk ned og det vart mørkt og kaldare. Fullmånen avløyste sola og eg tenkte at dette burde eg oppleva litt eksotisk også. Eg klarte det inn i mellom, men var ufatteleg glad då vi nådde byen og eg kunne subba meg opp på det fine hotellet, få meg ein varm dusj og krypa under lakenet. Dette vart utan tvil den lengste og mest spesielle dagen på heile reisa.

Når alt er over så er eg glad for denne turen. Det er imponerande kva kyrkja mobiliserer for å nå unådde landsbyar både med sjukestove, vatn, opplæring og forkynning. Det er mange slike veglause unådde landsbyar i dette området. Eg har også fått erfara på nært hald at sjølv om NMS har vore på Madagaskar i 150 år, så er det endå unådde område Eg er stolt over misjonærane våre som står i dette arbeidet! Dei treng både mot og styrke. Eg takkar dykk for at de tok sjangsen på å ta meg med, men det var bra at de ikkje hadde informert meg om alt som kunne henda før vi drog...
PS! beklager dårlege bilder, men slik vart dei denne dagen :-)

søndag 9. desember 2012

For 350 kr


Bola ved sida av ovnen
Gjennom det diakonale storbyprosjektet vi støtta i Antsirabe, blir det drive arbeidstreningskurs for unge einslege mødre. Målet er at dei skal få seg arbeid og kunna forsørgja seg og borna. Den politiske og økonomiske situasjonen i landet gjer at det er vanskeleg å koma inn på arbeidsmarknaden. Det er ikkje lett å lukkast, heller ikkje med den hjelpa dei får gjennom dette kurset. Siste statistikk viste at ca 35% kom i arbeid etter kurset. Dette viser noko om situasjonen i landet.
I dag vil eg fortelja om Bola. Ei ung enkje i utkanten av Antsirabe. Ho lukkast. Bola mista mannen sin og sat igjen åleine med ei lita jente. Gjennom kurset, og gjennom ei økonomisk investeringsstøtte på 350 kr til steikeovn, har ho skaffa levebrød for seg og dottera si og svigerforeldra. I tillegg har ho tilsett fire unge kvinner som også får levebrød gjennom denne verksemda. Slike historiar er sterke, og eg skal seint gløyma den flotte, stolte og takksame unge kvinna.
På stien bort til  pizzabakeriet saman med misjonær Anna Rønningen og andre frå prosjektet
 Bola sto i døra og helsa oss velkomen. Tydeleg at desse to damene hadde møtt kvarandre før.
Vi blir orientert og Bola fortel om bedrifta si. Det er mykje arbeid seier ho, og arbeidsdagen starta kl 01.00. Deig skal setjast, kaker skal steikjast, og førebuing til morgonsal skal gjerast. Men ho klagar ikkje over det, tvert i i mot, ho er glad og takksam for det ho har fått til. Anna tolkar for meg, eg spør, nikkar og får innsikt - og eg blir imponert og glad!
Produktet var små kaker, dei fleste fylt med pizzafyll, og ein del med syltetøy. Det lukta sjølvsagt aldeles herleg inne i dette lokalet, og vi fekk ein stor pose velsmakande ferskvarar med oss.
Her er dei fire kvinnene som har fått arbeid. Det fekk kakene sine i plastbaljar, nøye oppskrive kor mange, og dette måtte dei gjer opp for når dei kom tilbake. Før dei gjekk ut samla Bola dei rund seg, folda hendene og ba om Guds velsigning og vern før dei tok ut på sine salsruter. Fin oppleving.

Det er mange som slit og som ikkje lukkast. Slik har det vore og slik vil det vel kanskje alltid bli. "Dei fattige har de alltid hos dykk" sa snekkarsonen frå Nasaret. Om det er slik det må vera skal det i alle fall ikkje vera noko kvilepute for oss. Vi skal ha vår glede i å hjelpa "dei som det trengjer mest" for å sitera ordkunstnaren frå Ørsta. Når noko har lukkast skal vi takka og gle oss, og i same andedrag skal vi snu oss mot nye utfordringar og vera medvandrar for nye. Vi har arbeid lenge!
Men kjære venner - det er utruleg mykje vi kan få gjort for 350 kr!!! Det nyttar!

onsdag 5. desember 2012

Marolambo

Noko av det eg var mest spent på før eg reiste til Madagaskar var at eg skulle reisa med småfly. Men nok ein gong bekymra meg utan grunn. Trygt og fint kom vi oss dei strekningane vi måtte bruka MAF-flyet. På bileter er det generalsekretær i NMS, Jeffery Huseby som set i "førarsete".

Første flyturen gjekk frå Antananarivo til Marolambo, og det var med stor forventning eg reiste til denne byen eg hadde høyrt så mykje om i min ungdom. Mange av min leirgenerasjon hugsar når Torfinn Hestad til oss med til Marolambo! Og det vart ei stor oppleving- kanskje noko av det mest spesielle eg opplevde.

Då flyet sirkla over flystripa såg vi at det var mykje folk samla nede på bakken, og då vi kom ut frå flyet samla dei seg og song så nydeleg for oss.  Eg skjøna ikkje teksten, men det var på melodien "Nå takker alle Gud". Det vart eit sterkt møte, eg tilstår at tårene kom.  


Så gjekk turen gjennom ein landsby ned til elva, medan folket song sine fine songar. På den andre sida av elva sto alle skuleborna, også dei mottok oss med sine songar.

Turen over elva var også spesiell fordi den gjekk med ei "kabelferje", og det er noko eg har erfaring med frå Masfjorden. Skilnaden på Masfjordferja og denne var at elveferja vart driven med handemakt. Eg synes det var moro å vera litt drahjelp, det er mulig at gassarane syntes eg var litt rar... 


I samla flokk, som reine 17. mai-toget, gjekk vi så til kyrkja i Marolambo, Kyrkja vart full, midt på tirsdagen. Representantar frå kyrkje, fylke og kommune tok mot oss der. Vi sang, delte Gudsord og hadde helsingar til kvarandre. Ei spesiell stund, det første møte med gassisk kultur, folke- og kyrkjeliv.
Seinare på dagen fekk vi orientering om det integrerte landsbyutviklingsprosjektet NMS støttar i denne byen. Vi fekk høyra om auka avlingar for bøndene, om auka medverknad av kvinner i samfunslivet, om redusert barnedød og om at fleire lærer å lesa og skriva. Vi besøkte også biblskulen og barneskulen i byen: Fotturen tilbake i mørket med lommelykt i handa, står også for meg som ei spesiell oppleving. Du verden for ei annleis verd!

Avslutning på dagen var kanskje den minst trivelege. Ein bortreist munk si harde seng vart lånt ut til meg, og ei hissig bikkje passa vegen til utedoen. Men det gjekk bra, eg sov godt og om morgonen då lyset kom, såg eg at eg hadde vore omkransa av både pave, jomfru Maria og den gode hyrdingen! Ikkje rart eg sov godt då!
(det vart nokre rare feile datostempel på nokre av desse bilda- det får så vera)

søndag 2. desember 2012

Kjære venner!


Overlevering av gåva frå mine FB-venner
Tida er komen for å sei takk til alle som har vore med å gje meg høve til å overlevera over 55 000 kr til kyrkjebyggjande arbeid gjennom den gassisk lutherske kyrkja på Madagaskar.
Gåva vart overlevert til NMS sin representant på Madagaskar, Arild Bakke , og det vart gjort mandag 26. november på Lovasoa kultur-og kompetansesenter i Antsirabè.
For meg var det stort å få lov, på vegne av alle mine venner, å overlevara denne gåva! Sjekken eg hadde med var på 52 300 kr, men eg ser når eg har kome heim at summen har passert 55 000 kr! Det er fantastisk at det går an å gjera ei slik innsamling gjennom nokre timars arbeid på facebook og mail! TUSEN TAKK TIL DYKK ALLE!! Må de også få kjenna glede over å ha vore med!
Arild Bakke har eg kjent/fylgd med, sidan han var leirgutt på Kvamshaug. Han har fylgd oss på heile rundturen, og det var fantastisk å få del i hans kunnskap, innsikt og engasjement for folket og kyrkja på Madagaskar. Han vaks opp som misjonærson på denne øya, og kom til Norge som tenåring. No har han sjølv vore misjonær i ca 20 år, har blitt NMS sin representant på Madagaskar, og konsul for Norge på øya. Han er gift med ei flott gassisk dame , Landy, og har to nydelege born!

Kvinner med mange kilo murstein på hovudet!
Over alt vi kom, kom det folk med gode prosjekt dei ba om støtte til. Støtte til nye kyrkjebygg, både store og små,  og til rehabiliteringsposjekt. Dei ba om støtte til helseklinikkar og til medisinsk utstyr, søtte til utviding av bibelskular, døveskular og til landsbyutvikling.
Det vart ei utfordring for meg å tenkja på at det var så mange stader våre "facebookpengar" kunne bli brukt. Men det var også til stor inspirasjon å sjå kor mykje vi kan få for 55 000 kr. Dette skal eg skriva meire om i eigne innlegg ein annan dag.

Arild tolkar meg på innviinga av Shalomsenteret
Vi er einige om at pengare "våre" i hovedsak skal brukast til kunnskap og leiarutvikling til dei som skal leia og undervisa i kyrkje og skule. Kyrkje- og skulebygg av mustein eller tre er viktige rammer for trus-og kunnskapsformiding, men for ei veksande kyrkje er det også svært viktig å byggja kyrkje med kunnskap og forståing både av den kristne trua og av å vera kyrkje og medmenneske! Som f eks Shalom-senteret i Mahajanga som eg fekk vera med på innviing av. Eit senteret som har som hovedoppgåve å gje lokale kristne leiarar kunnskap om korleis ein møter muslimar si tru, om tryggleik i eiga tru, og i det å møta muslimar med  respekt samstundes som dei med frimod kan vitna om si kristne tru. Dette senteret vil bli ein viktig reiskap for den gassiske kyrkja, og eg trur også vi i Norge vil hausta viktige erfaringar frå dette senteret.
Det var naturleg og rett å overlevera gåva på ein enkel måte. Dette fordi det ikkje var landsstyreleiaren som kom med gåva, men det var Kari og hennar facebook-venner. Tusen takk endå ein gong for at de var med meg på dette!
Kjem det meire inn på kontoen vil det sjølvsagt gå rett inn i prosjektet!